enerji, otomasyon, elektrik, elektronik, ali, özdemir, tiaportal, factoryio, eplan,
En çok kullanılan kumanda elemanlarından olan anahtarlar, kalıcı tipte butonlardır. Şekil’de normalde açık anahtar sembolü görülmektedir.
SINIR ANAHTARLARI
Hareketli sistemlerde konum algılama işleminde kullanılan anahtarlara, sınır anahtarı denir. Sınır anahtarları normalde açık veya normalde kapalı tek kontaktan veya biri normalde kapalı, diğeri normalde açık iki kontaktan oluşabilir. İki kontaktan fazla kontağı olan sınır anahtarları da mevcuttur. Şekil’de çeşitli sınır anahtarl
arının sembolleri görülmektedir.
Yapılarına göre sınır anahtarları
• Mekanik sınır anahtarları
• Manyetik sınır anahtarları
olmak üzere iki kısma ayrılırlar.
1-Mekanik Sınır Anahtarları
Mekanik sınır anahtarları makaralı ve pimli olmak üzere iki çeşittir.
1.a- Makaralı Sınır Anahtarları
Makaralı sınır anahtarları, genelde, aygıtın sabit kısmına bağlanır. Aygıtın hareketli kısmında bulunan bir çıkıntı sınır anahtarının makarasına çarptığında, kontaklar konum değiştirir. Örneğin, iki konumlu bir sınır anahtarında kapalı olan kontak açılır, açık olan kontak kapanır. Şekil’ de makaralı sınır anahtarların görünüşleri verilmiştir.
1.b-Pimli Sınır Anahtarları
Pimli sınır anahtarları, genelde, aygıtın sabit kısmına bağlanır. Aygıtın hareketli kısmında bulunan bir çıkıntı sınır anahtarının pimine çarptığında, kontaklar konum değiştirir. Şekil ’de pimli sınır anahtarın görünüşü verilmiştir.
2-Manyetik Sınır Anahtarları
Manyetik sınır anahtarı, sabit mıknatıs ve kontak bloğu olmak üzere iki kısımdan oluşur. Sabit mıknatıs aygıtın hareketli kısmına, kontak bloğu ise aygıtın sabit kısmına bağlanır. Kontak bloğundaki parçalardan biri, manyetik maddeden (mıknatıs tarafından çekilebilen madde) yapılır. Manyetik maddelere örnek olarak demir, nikel, kobalt, çelik ve bu maddelerin alaşımları gösterilebilir. Aygıt çalışırken, kontak bloğu ile sabit mıknatıs karşı karşıya geldiğinde, sabit mıknatıs kontağın manyetik parçasını kendine doğru çeker ve kontakların konum değiştirmesine neden olur. Şekil’de manyetik sınır anahtarın yapısı gösterilmektedir.
Yapılarına göre sınır anahtarları ani temaslı ve kalıcı tipte olabilir. Ani temaslı sınır anahtarlarında, sınır anahtarının kontaklarının konum değiştirmesine neden olan etki ortadan kalktığında kontaklar normal konumuna döner. Kalıcı tip sınır anahtarlarında ise, sınır anahtarının kontaklarının konum değiştirmesine neden olan etki ortadan kalksa bile kontaklar aynı konumda kalır. Ancak, ters yöndeki başka bir etki, kalıcı tip sınır anahtarlarının kontaklarının normal konumuna dönmesini sağlayabilir.
Sınır anahtarları endüstride asansörler, vinçler, takım tezgahları ve bant sistemleri gibi hareketli sistemlerde kullanılır.
Kaynak:
Elektromekanik Kumanda Sistemleri-Anadolu üniversitesi Açıköğretim Fakültesi yayınları yayın no:1737-Nuray AT,Hanife APAYDIN ÖZKAN-2013